از اختراع سکه و پول بیش از پنج‌هزار سال می‌گذرد. با اختراع پول، کمک و نیکوکاری صورت نقدی به خود گرفت و تا همین امروز تنها با تغییرات جزئی نسبت به این‌همه سال باقی مانده است. اما امروز دستگاه کارتخوان در حال تغییر رفتار این فرهنگ چندهزار ساله است. صندوقهای دریافت اعانه‌ی نقدی مانند صندوقهای صدقه‌ای که تقریبا در تمامی کشور پراکنده و شناخته شده هستند امروز با چالش بسیار جدی مواجه‌اند. با وجود گستردگی دستگاههای کارتخوان مردم کمتر تمایل و نیاز به نگهداری و حمل پول نقد دارند. و این موضوع باعث شده است واریز‌های بداهه و لحظه‌ای صندوقهای خیریه به کمترین میزان ممکن کاهش پیدا کند. اگر چه فرهنک وقف در کشور ما جایگاه ویژه‌ای در بین مردم دارد، بخش قابل توجهی از درآمد خیریه‌ها و پایگاههای دریافت کمک‌های مردمی به همین پرداخت‌های خرد وابسته است. تغییر رفتار مردم در نحوه کمک به مراکز خیریه تا حدود زیادی تابع رفتارهای مالی و تغییر فرهنگ پرداخت است.
پایان راه صندوقهای صدقه و خیریه‌های دریافت نقدی
صندوقهای صدقه و خیریه نقدی خواه ناخواه به پایان عمر کاری خود رسیده‌اند. سکه‌های فی به نسبت ارزش ریالی دردی از متقاضیان خیریه‌ها دوا نمی‌کنند کما این که بسیاری از مردم امروز سکه‌ها و اسکناس‌های خرد خود را به صندوقهای خیریه‌ها می‌ریزند تا از شر پول‌خردهای بلااستفاده راحت شوند. با این اوصاف حجم قابل توجهی از دریافتی‌های صندوقهای خیریه کم خواهد شد. بخش زیادی از درآمد خیریه‌ها متمرکز به صندو‌ق‌هایی است که این اواخر به شکل توزیع در منزل و محل کار هم اقدام به دریافت کمک‌های نقدی می‌کردند. حال وقتی نقدینگی وجود نداشته باشد عملا وجود صندوق هم توجیهی ندارد. این نکته را هم باید در نظر داشت که خود تولید، توزیع، جمع‌آوری و مدیریت این صندوق‌ها هزینه‌های پنهان قابل توجهی به خیریه‌ها تحمیل می‌کند. برای حفظ درآمد خیریه‌ها در حال حاضر دو راهکار وجود دارد. اولین راه، استفاده از دستگاه خودپرداز بوده و دومین راهکار استفاده از دستگاه کارت خوان است.
دستگاههای کارتخوان جایگزین مناسب برای دریافت خیرات و نذورات نقدی
آمارها نشان می‌دهد صندوقهای خیریه‌ای که در مراکز معتبر مذهبی، دولتی یا سازمانی قرار دارند به مراتب از صندوقهای پراکنده در گوشه و کنار شهر، خیابانها و یا جاده‌ها اعانه بیشتری جذب می‌کنند. این بررسی ساده نشان داد که توزیع بدون برنامه صندوق‌ها کنار هر کوچه و خیابان باعث جذب حمایت‌های بیشتر مالی مردم نخواهد شد. گاهی در بعضی از خیابانها یا کنار برخی از جاده‌ها تعدد بیش از حد و متنوع صندوقهای خیریه نه تنها باعث بدمنظره شدن شهر میشود، بر روی تصویر بیرونی فرهنگ انفاق و صدقه نیز تاثیر منفی می‌گذارد. دستگاه کارت خوان می‌تواند جایگزین بسیار مناسبی برای صندوقهای خیریه و صدقه باشد با این تفاوت که نباید بدون برنامه و اصول در هر مکانی یک دستگاه کارتخوان برای دریافت کمک‌های مردمی قرار داد.
واگذاری امانی دستگاه کارتخوان به مراکز معتبر توسط خیریه‌ها
خیریه‌ها و مراکز جمع‌آوری کمک‌های مردمی می‌توانند با تهیه کردن دستگاههای متعدد کارتخوان و سپردن امانی آن به پایگاههای معتبر مذهبی مثل مساجد، حسینه‌‌ها، تکایا و شرکت‌ها و سازمان‌ها، همچنان به جذب کمک‌های نقدی مردم بپردازند. با این تفاوت که دستگاه کارتخوان بر خلاف صندوق صدقه نیاز به نیروی انسانی ثابت برای توزیع و جمع‌آوری صندوق‌ها ندارد. امکانات داخلی دستگاههای کارتخوان واگذار شده قابل مدیریت است و میزان تراکنش هر دستگاه نیز قابل گزارش‌گیری است. حرکت خیریه‌ها به سمت راهکارهای فناوری باعث پایداری خدمات انسان‌دوستانه آنها خواهد شد و تغییر رفتارهای مالی مردم مانعی برای نوع‌دوستی و کمک به دیگران به حساب نمی‌آید.
عبور از مبالغ خرد اهدایی با دستگاه کارتخوان
امروز سکه‌های رایج فی و مبالغ خرد عملا جایگاهی در اقتصاد خانواده‌ها ندارند. تقریبا با کمتر از 500 تومان هیچ کالایی در سوپرمارکت‌ها نمی‌توان خریداری کرد. این واقعیتی است که پیش‌روی اقتصاد تورم زده کشور ما قرار دارد. در بسیاری از مراکز درمانی و شرکت‌های تجاری خیریه‌ها اقدام به نصب صندوقهای صدقه شیشه‌ای و شفاف می‌کنند. اگر به تنوع اسکناس‌های ریخته شده داخل این صندوق‌ها دقت کنید کمتر اسکانس‌های درشت با مبالغ بالا در آن مشاهده میشود. دستگاه کارتخوان می‌تواند این فرهنگ خرده پرداخت را تغییر دهد. این پول‌خردهایی که درون این صندوق‌ها ریخته میشود به احتساب هزینه خود صندوق و شخصی که باید آن را خالی و اسکناس‌های سالم را جدا و به حساب بانک واریز کند به هیج عنوان توجیه اقتصادی ندارد. سمت دیگر این قضیه کمک‌هایی است که از طریق دستگاه پوز دریافت میشود. به ندرت کسی برای 100 یا 500 تومان هدیه از دستگاه استفاده می‌کند. فناوری بر روی رفتاری افراد تاثیر می‌گذارد، در اینجا هم می‌توان از گرایش مثبت پرداخت مبالغ بالاتر به نفع خیریه‌ها استفاده کرد.
درباره این سایت